یادگیری زبان دوم با شعر
اشعار کودکانه یکی از روشهای مناسب برای آموزش مفاهیم به کودکان است. شعر خوانی در آموزش زبان دوم به کودکان نیز می تواند شیوه مناسبی باشد. اشعار نه تنها در یادگیری زبان دوم به کار برده میشود بلکه در یادگیری زبان مادری نیز اهمیت بسزایی دارد. کودکان از همان آغاز تولد به ریتم و آهنگ علاقه نشان میدهند. آنها به شدت و زیر و بمی صداها حساساند و حتی عکسالعملهای متفاوت به سبکهای متفاوت موسیقی دارند. همین حساسیت به زیر و بم هاست که یادگیری قدرت تکلم آنها را افزایش میدهد. استفاده از اشعار به صورت موزون و ریتمیک برای کودکان در رشد شناختی و عاطفی آنها نیز موثر است. موسیقی از طریق تحریک فرد برای دقت بیشتر نسبت به نوع صدا، ریتم، ملودی، آهنگ، جهت صدا و... در افزایش حافظه و تمرکز موثر است؛ البته انتخاب نوع مناسب موسیقی ، خود جای بحث دارد و باید در مورد آن جانب احتیاط را رعایت کرد و مسلما موسیقی هایی که به جای آرام بخشی به تولید نوعی استرس در فرد می انجامد نمی تواند به تقویت حافظه و تمرکز منجر شود.
ریتم، ملودی، هارمونی و... جزو عواملی هستند که موجب تقویت حافظه میشوند. اشعار کودکانه انگلیسی که با عنوان nursery rhymes معرفی میشوند اکثراً اشعاری هستند که کودکان را با فرهنگهای مختلف و موضوعات فرهنگی مثل غذا، بازی، حیوانات خانگی، جشنها، حمل نقل، نحوه لباس پوشیدن حیوانات مزرعه و خانواده آشنا میکنند. استفاده از این اشعار تسلط کودک بر لغات مرتبط با این موضوعات را افزایش میدهد. این اشعار را میتوان به طریق مختلف به کودک آموخت و اینکه با وجود این اشعار میتوان سرگرمیها و روشهای یادگیری بیشتری را برای کودک به وجود آورد. اشعار مورد علاقه کودکان بیشتر آنهایی هستند که درباره حیوانات یا با صدای حیوانات هستند و یا به قسمتهایی از بدن اشاره دارند که میتوانند همراه با ریتم آهنگ لمس شوند. کودک دوست دارد آهنگ لمس شوند. کودکان دوست دارند آهنگها را در حین انجام کارهای متداول زمزمه کنند و خواندن اشعار را با حرکت همراه کنند.
اشعار کودکانه متداول زبان مورد یادگیری را برای کودکتان انتخاب کرده و برای او بخوانید. اجازه دهید برای یک دوره متوالی تقریباً یک یا دو هفته کودک تنها به یک شعر گوش کند. نیازی نیست که کودک را بنشانید و از او بخواهید به آهنگ گوش کند. اجازه دهید آهنگ در فضای اتاقش پخش شود و یا خودتان آن را بخوانید. اگر چه او مشغول کار دیگری است اما ذهن او ناخودآگاه صدا را ضبط خواهد کرد. او شعر را حفظ کرده و در مورد معنی آن از شما سوال خواهد پرسید.
امروزه ثابت شده که افرادی که از کودکی در معرض آموزش و بازیهای موسیقایی بودهاند، حافظه بسیار بهتری دارند.
به عنوان مثال: برای آموزش کلماتی خاص می توانید اشعار مربوط را بخوانید و همراه با آن به صورت حرکاتی معنای شعر را برسانید. برای آموزش شعری با مفهوم چشمک زدن ستاره میتوانید تمام انگشتان دستتان را در کنار هم جمع کرده و باز و بسته کنید و به این صورت مفهوم چشمک زدن را به کودک نشان دهید و یا برای تداعی کلمه کوچک دستانتان را جمع و برای بزرگ دستانتان را از هم باز کنید، همین طور برای نشان دادن بالا و آسمان و ... .
گاهی اوقات کودکان میتوانند خود را در نقش شخصیتهای داستان شعر قرار داده و نمایش آن را بازی کنند . گاهی حتی میتوان شعرها را تبدیل به یک نمایشنامه کرد و آنها را بازی کرد. گاهی کودک میتواند محتوای داستانی شعرها را نقاشی کند. با استفاده از شعرها میتوانید کارت و صفحات رنگی بسازید. به این صورت که قسمتهای مختلف شعر را روی چند کارت نقاشی کنید و از کودکتان بخواهید آنها را به ترتیب روال داستان پشت سر هم قرار دهد. او میتواند با تصاویر داستان کارت پستال تهیه کند و آن را به دوستانش هدیه کند.
میتوان صفحات رنگ نشده این اشعار را از اینترنت تهیه کرده و از کودکتان بخواهید آنها را رنگ کند و یا حتی خودتان نیز میتوانید آنها را نقاشی کنید. سعی کنید قوه خلاقیت او را با استفاده از این اشعار تحریک کنید گاهی از او بخواهید به جای اینکه شعر را بخواند روند داستان را برایتان تعریف کند، سپس با تغییر اتفاقات روند داستان پایان آن را تغییر دهد. این روش کمک میکند هم ذهن کودک درگیر شود و هم کلمات جدیدی به کمک شما به خزانه لغاتش اضافه شود.
فروشگاه اینترنتی تبیان با ارائه نرم افزارهایی( آموزش زبان نصرت 1 و 2 DVD ) اموزش زبان انگلیسی را به خانه شما می آورد.
زهرا کهدوئی کارشناس روانشناسی و مدرس زبان انگلیسی
ماهنامه کودک
تنظیم و تغییر : کهتری